ΦΡΗΝΤΡΙΧ ΝΙΤΣE
ΠΕΡΙ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΨΕΥΔΟΥΣ ΥΠΟ ΕΞΩΗΘΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ
Μετάφραση, Σημειώσεις, Επιλεγόμενα, Βιβλιογραφία: Πέτρος Γιατζάκης Επίμετρο: Αλέξανδρος Νεχαμάς (Δοκίμια - Μελέτες, Ευμενείς έλεγχοι)
|
«Σε κάποια απόμερη γωνιά του εκχυμένου σε αναρίθμητα λαμπυρίζοντα ηλιακά συστήματα σύμπαντος, υπήρξε μια φορά κι έναν καιρό ένα αστέρι, πάνω στο οποίο ευφυή ζώα επινόησαν τη γνώση. Ήταν η πιο υπερφίαλη και η πιο απατηλή στιγμή της ‘Παγκόσμιας Ιστορίας’, αλλά ήταν βέβαια μονάχα μια στιγμή. Έπειτα από λιγοστές ανάσες της φύσης, το αστέρι πάγωσε και τα δαιμόνια ζώα έπρεπε να πεθάνουν.»
Το Περί αληθείας και ψεύδους υπό εξωηθική έννοια (1873) είναι ένα από τα σκαριφήματα με τα οποία ο Νίτσε γέμιζε το ένα σημειωματάριο μετά το άλλο με περιστασιακές, ασυστηματοποίητες σκέψεις, σχεδιάσματα για βιβλία, περιγράμματα ερευνητικών προγραμμάτων και πρόχειρα προσχέδια για δοκίμια. Το εν λόγω δοκίμιο έγινε αντικείμενο στενού επιστημονικού ενδιαφέροντος, και για πολλούς από τους αναγνώστες του Nietzsche –φίλους αλλά και εχθρούς– περιλαμβάνει τις πιο βαθυστόχαστες απόψεις του για τη σχέση ανάμεσα στη γλώσσα, την αισθητηριακή αντίληψη, τη γνώση, την αλήθεια, με μια λέξη για τη σχέση αναπαράστασης και πραγματικότητας. Ακόμη πιο σημαντικό είναι οπωσδήποτε το γεγονός ότι το δοκίμιο εγείρει ένα ερώτημα, το ερώτημα για την προέλευση και τη σημασία της απόδοσης μιας ανυπολόγιστης αξίας στην αλήθεια και τη γνώση. Για τους θαυμαστές του, το Περί αληθείας και ψεύδους αποτελεί μια ιδιοφυή απόπειρα υπονόμευσης της «μεταφυσικής παράδοσης» εκ των έσω.
Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει επίσης το δοκίμιο Περί του πάθους της αλήθειας, γραμμένο για την Κόζιμα Βάγκνερ: «Σε ένδειξη εγκάρδιας τιμής, και σαν απόκριση σε προφορικά και γραπτά ερωτήματα, [πέντε πρόλογοι] που γράφτηκαν με απόλαυση μέρες Χριστουγέννων του 1872». Ακολουθεί επίμετρο του Αλέξανδρου Νεχαμά.
ISBN 978-960-7651-71-6 Σελίδες 140
Τιμή 14,2€
|
|
ΦΡΗΝΤΡΙΧ ΝΙΤΣE Ο Φρήντριχ Νίτσε, ένας από τους επιφανέστερους και πλέον αμφιλεγόμενους στοχαστές του 19ου αιώνα, γεννήθηκε στις 15 Οκτωβρίου του 1844 στην πόλη Ραίκεν της Πρωσικής Σαξονίας. Το 1869 εκλέχτηκε σε ηλικία μόλις 25 ετών έκτακτος καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας. Το πρώτο σημαντικό έργο του Η γέννηση της τραγωδίας, το οποίο αντλεί την έμπνευσή του από τη μουσική του Richard Wagner και τη φιλοσοφική σκέψη του Schopenhauer, εκθειάστηκε από τον ίδιο τον Wagner, αλλά δέχθηκε την αυστηρή κριτική του μείζονος Γερμανού φιλολόγου Ulrich von Wilamovitz-Moellendorff.
Το 1876 ο Νίτσε ήρθε οριστικά σε ρήξη με τον Wagner, ενώ στις 2 Μαΐου του 1879 παραιτήθηκε από το Πανεπιστήμιο για λόγους υγείας. Η δεκαετία που ακολούθησε υπήρξε η πιο δημιουργική στη ζωή του. Στο διάστημα αυτό έγραψε μερικά από τα σημαντικότερα έργα: Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρας (1883-1885), Πέραν του καλού και του κακού (1886), Xαρούμενη επιστήμη (1887), Γενεαλογία της ηθικής (1887), Λυκόφως των ειδώλων (1888), Ίδε ο άνθρωπος (1888). Ιδιαίτερη αξία έχουν και οι σημειώσεις που συγκεντρώθηκαν μεταθανάτια υπό τον τίτλο Η θέληση για δύναμη (1883-1888).
Ο Νίτσε πέθανε στις 25 Αυγούστου του 1900 από πνευμονία στη Βαϊμάρη, όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του μαζί με την αδελφή του. Σε αυτόν αποδίδεται η ρήση ότι ορισμένοι άνθρωποι γεννιούνται μετά το θάνατό τους. Τούτο ισχύει ασφαλώς και στην περίπτωσή του. Η επιρροή που άσκησε στη σύγχρονη φιλοσοφική σκέψη είναι ανάλογη με εκείνη που άσκησε ο Jean-Jacques Rousseau στον 19o αιώνα.
|